Brainfood

Hoe voeding en leefstijl het brein gezond houden

| Het brein is een fascinerend orgaan. Het wordt vaak omschreven als het middelpunt van wie we zijn. Het regelt alle bewuste en onbewuste lichaamsfuncties: van bewegen tot emoties, het verwerken van informatie die via de zintuigen binnenkomt, het geheugen en de spijsvertering, bloeddruk enzovoorts.

Via het centrale zenuwstelsel worden signalen razendsnel door het hele lichaam gestuurd, in een constant tweerichtingsverkeer van impulsen. Van het grootste deel van deze informatie zijn we ons niet bewust, maar toch is het allemaal onmisbaar om te kunnen leven. Een verstoring van de informatiestroom heeft verregaande gevolgen voor ons complete functioneren en welzijn. Wetenschappers hebben al veel ontdekt over het complexe orgaan ‘de hersenen’, maar nog altijd is er veel wat we niet precies begrijpen. De hersenen hebben een groot herstellend vermogen, wat we neuroplasticiteit noemen, maar bij schade of ziekte kunnen functies toch definitief verloren raken.

Bij honden zien we deze kwetsbaarheid van het brein ook. Naarmate honden ouder worden, nemen de hersenen in volume af, vooral in gebieden zoals de frontale cortex en de hippocampus (die belangrijk is voor geheugen en leren). Tegelijkertijd neemt de schade door vrije radicalen toe, omdat het opruimsysteem van het lichaam minder efficiënt wordt. Dit kan zelfs leiden tot het ontstaan van ‘plaques’ in de hersenen, vergelijkbaar met de ziekte van Alzheimer bij mensen. Dit heeft grote impact op het leven en kwaliteit van leven. Het gezond houden van het brein is dus van vitaal belang. Voeding speelt hier een zeer belangrijke rol. In deze blog leg ik je uit waarom.

"Goede voeding ondersteunt niet alleen het leervermogen en aanpassingsvermogen, maar legt ook de basis voor een gezond en sterk brein"

Een gezond brein: van pup tot senior

Wist je dat de hersenen van een puppy in de eerste vier levensweken de grootste groei en ontwikkeling doormaken van hun hele leven? Gedurende het eerste levensjaar speelt voeding een cruciale rol bij het vormen van de hersenen en het leervermogen van de hond. Goede voeding ondersteunt niet alleen het leervermogen en het aanpassingsvermogen van een jonge hond, maar legt ook de basis voor een gezond en sterk brein op latere leeftijd.

En dit blijft belangrijk, ook na het eerste levensjaar. Het hele leven lang hebben hersenen voedingsstoffen nodig om goed te blijven functioneren en om schade te voorkomen. Eén van de grootste bedreigingen voor het brein is oxidatieve stress. Dit ontstaat wanneer er te veel vrije radicalen in het lichaam aanwezig zijn: dit zijn kleine, reactieve deeltjes die schade toebrengen aan cellen en weefsels. Vrije radicalen worden van nature gevormd in het lichaam, maar bij een overschot kunnen ze leiden tot versnelde veroudering, schade aan celstructuren en zelfs ziekten zoals kanker en hart- en vaatziekten. Ook wordt oxidatieve stress in verband gebracht met cognitieve achteruitgang en verlies van functies.

Cognitieve achteruitgang bij de oudere hond

Cognitieve achteruitgang bij honden, ook wel Cognitive Dysfunction Syndrome (CDS) genoemd, is een steeds vaker voorkomend probleem bij senioren. Wetenschappelijke studies tonen aan dat tussen de 13 tot 16% van de honden van 8 tot 11 jaar tekenen vertonen van CDS en dat dit oploopt tot bijna 100% bij honden ouder dan 13 jaar. Het goede nieuws? Onderzoek toont ook aan dat voeding, verrijking en tijdige interventie bijdragen om deze achteruitgang af te remmen en de levenskwaliteit van je hond te verbeteren.

De eerste symptomen van cognitieve achteruitgang zijn vaak subtiel en lijken op andere ‘ouderdomskwalen’. Denk bijvoorbeeld aan:

Desoriëntatie (nachtelijke onrust, “verdwalen” in huis)
Veranderingen in sociaal gedrag (minder interesse in gezelschap, of juist veel aanhankelijker dan het dier vroeger was)
Verstoord slaapritme (overdag veel slapen, ’s nachts onrustig)
Problemen met zindelijkheid
Verlies van interesse in spel en activiteiten, of juist onverklaarbare hyperactiviteit
Toename van angst of stress, bijvoorbeeld het ontstaan van verlatingsangst.

Herken je dit bij jouw oudere hond? Dan is het slim om dit met je dierenarts te bespreken. Soms zijn er andere medische oorzaken die behandeld kunnen worden. Dierenartsen adviseren om honden ouder dan 7 jaar twee keer per jaar te laten screenen. Vroege herkenning betekent dat je sneller kunt ingrijpen en achteruitgang kunt afremmen.

Hoe voed ik het brein van mijn hond?

Een gezond brein begint bij gezonde voeding. Verse, zo min mogelijk bewerkte voeding voorziet het lichaam van essentiële voedingsstoffen die nodig zijn om elke cel goed te laten functioneren. Tekorten aan deze stoffen merk je niet meteen, maar kunnen op de lange termijn wel grote gevolgen hebben. Hoe meer de voeding bewerkt is, hoe meer waardevolle stoffen verloren gaan: zelfs invriezen en ontdooien zorgen voor verlies. Daarom is het niet alleen belangrijk om te kiezen voor verse voeding, maar ook voor voldoende variatie.

Een kleine greep uit essentiële voedingsstoffen voor de hersenen:

Omega-3 vetzuren zoals EPA en DHA, die rijk aanwezig zijn in vis- en algenolie, spelen een sleutelrol. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat met name DHA de groei en flexibiliteit van hersencellen stimuleert en het geheugen ondersteunt, ook bij een ouder wordend brein. DHA helpt zo het proces van cognitieve achteruitgang te vertragen en draagt bij aan een vitaal, veerkrachtig brein.

Antioxidanten zijn de natuurlijke bestrijders van vrije radicalen. Ze zijn daarom essentieel om oxidatieve stress en schade als gevolg hiervan te voorkomen. Voeding die rijk is aan antioxidanten is een belangrijke bondgenoot in de strijd tegen hersenveroudering.

Er zijn uiteraard nog veel meer voedingsstoffen die direct van invloed zijn op de gezondheid van de hersenen. Hier kan ik je persoonlijk meer over vertellen.

Weetje: Belastende stoffen, zoals chemische parasitaire middelen en vaccinaties kunnen de oxidatieve stress in het lichaam vergroten. Door deze belasting zo laag mogelijk te houden, bescherm je de hersencellen en voorkom je versnelde veroudering en cognitieve achteruitgang.

Naast voeding zijn ook fysieke en mentale verrijking van belang voor behoud van cognitief vermogen en gezondheid. “Use it or lose it” geldt ook voor honden: hoe meer je het brein van je hond blijft uitdagen, hoe beter hij zijn functies behoudt. Fysieke en mentale verrijking is dus voor iedere leeftijd belangrijk, maar vergeet zeker de senior niet!

Voeding is maatwerk

Wil je je hond, ongeacht de levensfase, optimaal ondersteunen, dan is voeding afgestemd op het individu onmisbaar. Met behulp van gericht afgestemde voeding en aanvullingen kun je de gezondheid van jouw hond tot op celniveau beïnvloeden. Hierdoor wordt veroudering en achteruitgang tegengegaan en het ontstaan van ziekten wordt mogelijk voorkomen of afgeremd. Een Integraal voedingstherapeut geeft een op jouw hond afgestemd advies, passend bij de leeftijdsfase én jullie unieke situatie. Het leven is namelijk niet in vaste kaders te drukken; alle variaties en aspecten maken ons tot wie we zijn én wie onze honden zijn. We werken daarom niet met vaste protocollen, maar altijd op maat. Jóuw maat, en die van je hond.

Samen werken we er aan om je hond zo lang mogelijk een goede kwaliteit van leven te geven en zo lang mogelijk samen te kunnen genieten. Voeding is hierbij de basis, maar we kijken veel verder dan dat.

Ben je benieuwd wat voeding voor jouw hond kan betekenen? Of hoe je met behulp van voeding de hersen-gezondheid van je hond kunt ondersteunen? Ik denk graag met je mee! Neem contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.

Over Voerkrachtig

Ik ben Marylon, Integraal Voedingstherapeut (i.o.) voor honden & katten. Vanuit een passie voor dieren en voeding help ik jou om jouw dier krachtig & gezond te houden.

Lees verder